Meryem insanlık tarihinde bir dönüm noktası ve insanlığın kaybolan irtifasını yeniden yükseltmenin adıdır.
Adanmışlığı kadar iffeti de ön plandadır. Ve iffetin ibadete nasıl bir değer kattığının en önemli göstergesidir. Çünkü iman baştan ayağa iffettir. Ve iffetsiz ibadetin olamayacağı Meryem’in yaşamında tekrar gündeme gelmiştir. Bu konu kıyamete kadar insanlığa rehber olacak kitapta anılarak iffetin Allah katındaki değeri çok açık bir şekilde gösterilmiştir.
Adayan kadar adananın mizacı da önemlidir. Adanan, değişimin zorlu ve tehlikeli dünyasında özgün duruşuyla var olabilme mücadelesi verecek bir sorumluluk bilincinde ve olgunluğunda olmak zorundadır.
Daha doğmadan, babasının ölümüyle hüznün adı olmuştur Meryem. Yetimliğin acısını ilk anne karnında hissetmiştir.
Hayatını insanlığa adayacaklar zorluklarla hazırlanıyordu hayata. Onun gibi kutlu nebi de babasızlığın acısını ilk anne karnında yaşamıştı. Yani zorluklara daha anne karnındayken hazırlanıyorlardı. Yükleri ağırdı, sorumlukları büyüktü. İkisinin de kaderi birdi.
İnsanlığın değişmesi için zorluklarla baş edecek bir yüreğe sahip olmak gerekiyordu. Ve insanlık kadınlarla değişim bulacaktı.
Meryem’in zamanında kız erkek gibi değildi. Kadın ibadet için mabede layık görülmezdi. Kutlu nebinin zamanında ise kızlar diri diri toprağa gömülürdü.
Ve insanlık bir yarısını öldürmüştü. Yani insanlıkları eksikti.
Hanne bir güzel kadın. Yüreği eşinin sonsuzluğa hicretiyle mahzundur. Ama ondan bir hatıra vardır. Ve hatırası ruhunda cennet olmuştur.
Eli geleceğin kaderini değiştireceği yavrusunun üstünde adamanın tatlı nağmeleri ise dudaklarındaydı.
“İmran’ın karısı: “Rabbim, karnımdakini tam hür olarak sana adadım, benden kabul buyur, şüphesiz sen işitensin, bilensin.” Al-i İmran/ 35
Adamak bilinçli bir eylemdir. Özgür bir iradeyle gerçekleşmektedir. Kimsenin baskısı altında kalmadan, bir başkasının yönlendirmesiyle değil bizzat kendi iradesinin bir sonucudur. Ve bir beklenti içinde de değildir.
İnanç zorla olmadığı gibi adamak ve adanmakta zorla olmaz. Bunu İbrahim ve İsmail’de çok net görmekteyiz.
“Oğlu, yanında koşacak çağa gelince: “Ey oğlum! Ben seni rüyamda boğazladığımı görüyorum. Artık bak, ne düşünürsün?” dedi. Çocuk da: “Babacığım sana ne emrediliyorsa yap, inşallah beni sabredenlerden bulacaksın” dedi” Saffat/ 102
Meryem doğmadan adanmışken, ondan çok önceleri adanan İsmail adanmışlığın farkında olacak ve bunun ne anlama geldiğini bilecek bir yaşta adanmıştır.
Adamak, adananın adanmışlığa layık bir şekilde yaşayacağı bir ortam sunulmasıyla bir anlam ifade edecektir. Bu da çevre faktörünün eğitimde ne kadar önemli olduğunu gösteren bir işarettir.
Meryem mabede adanmıştır. Mabette Allah’a kul olmanın onuruyla yetişecektir. Ama Hanne çocuğu doğurduğunda büyük bir hayal kırıklığı yaşar. Çünkü mabede erkekler adanmaktadır. Kızlar buraya layık değildir. Çağlar değişse de anlayış değişmiyordu. Bir toplumda kadın değersizleştirilirken, başka bir toplumda diri diri toprağa gömülüyordu. Başka toplumlarda ise sermayenin, modanın, modernizmin kurbanlarına dönüşüyordu. Sözde değerli gösterilirken sömürünün aracı oluyorlardı.
İblis her toplumda kadını hedef alıyor ve insanlığı hedefine aldığı kadınlarla yozlaştırıyordu. Hedefte ne kadar kadın görünse de parçanın diğer yarısı onunla birlikte irtifa kaybediyor, iblisin oyuncağı oluyordu.
Hanne’nin çocuğu doğurduğundaki hüznü eşinin ölümüne denkti. Çünkü adını Meryem koymuş onu Allah’a adamıştı. Mabede bırakacaktı. Ama mabet kızlara kapalıydı. Ve mabette insanlığın bir yarısı yoktu. Yani insanlık ölmüştü mabette. Hanne’nin dilinden hüznün nağmeleri dökülür.
“Rabbim, onu kız doğurdum; erkek, kız gibi değildir. Ona Meryem adını verdim. Onu ve soyunu kovulmuş şeytanın şerrinden sana ısmarlıyorum”. Al-i İmran/36
Aslında Hanne’nin sözlerine karşılık Allah’ın onu güzel bir şekilde kabul ettiğini ve bir çiçek gibi yetiştirmesi için Zekeriya’ya emanet etmesi din üzerindeki erkek egemen algının yıkılması anlamına geliyordu.
Hanne; Erkek kız gibi değildir.
Allah; Erkek kız gibidir. Ve insanlık değeri açısından hiçbir farkları yoktur.
Meryem ile birlikte erkek egemen anlayışın Allah tarafından kabul edilmediği açıkça gözler önüne serilmişti. Ve bunu kimse din adına topluma sunma hakkına sahip olamazdı.
Adayan ve adanan samimi olunca Allah adağı en güzel bir şekilde kabule ediyordu. Adağın kabulünün en önemli şartı; teklifsiz, içten, riyasız ve samimi oluşudur.
Adanmışlığın en güzel göstergelerinden birisi iffetti. İffet bütün insanlığın en büyük onur madalyalarından biriydi. Ve Allah, Meryem’i onur madalyasıyla anıyordu. İffetini korumuşluğundan sonra geliyordu ritüel ibadetler.
Çünkü iffetini kaybedenin değerini yükseltecek bir ibadet yoktur. İffetsiz ibadet olamazdı. Ve iffet ibadetin en temel şartlarından birisiydi. İffetini kaybetmiş birisinin namazının, orucunun, haccının, kurban ve infakının bir değeri olmayacaktı.
Meryem’i Meryem yapan iffetiydi. Hem de en zorlu imtihandan geçerken bu özelliğini korumuştu. Yani model insan olmaya adaylar, kişiliklerini iffetle onurlandırmak zorundadırlar.
Meryem en zorlu imtihanı yüzünün akıyla geçmiştir. Model insan olmaya adaylar zorlukla imtihan olunduklarında sarsılmaz imanlarıyla teslim olmasını ve o imtihana karşı dirayetli bir şekilde durmasını bilmelidirler.
Meryem’im imtihanı en önemli özelliğinin sarsılacağı yerden geliyordu. Yani iffet abidesi olan Meryem, iffetsizlikle suçlanacak bir imtihandan geçiyordu. Ve Allah, onu babasız bir çocuk dünyaya getirmekle imtihan etmişti. Zordu. Hem de takatin kaldıramayacağı kadardı. Ama Allah’a sığındı, O’na teslim oldu. Masum yüreği çatlasa da inancın onuruyla ayakta durmasını bildi.
Görüntüleri dindar gibi olmasına rağmen içleri kokuşmuş kof mezarlıklara dönüşmüş din bezirganları Meryem’in onurunu al aşağı etmek için bunu büyük bir fırsat olarak gördüler.
Dini sermayenin oyuncağına dönüştürmüş oyuncak dindarlar, Meryem’in yüce kişiliği karşısındaki ezilmişliklerinin intikamını, kucağında getirdiği çocukla almak istediler.
“Sonra Meryem onu (İsa’yı) yüklenerek kavmine getirdi. Onlar (hayretler içinde şöyle) dediler: “Ey Meryem! doğrusu sen görülmemiş bir şey yaptın. Ey Harun’un kız kardeşi! Senin baban kötü bir adam değildi, annen de iffetsiz bir kadın değildi.” Meryem/ 27-28
“Sen nasıl iffetsiz bir iş yaparsın?” Meryem tanındığı en yüce özelliğiyle vuruluyordu. İffetsiz olarak tanımlanıyordu. Ama Allah, kendisine gerçekten gönülden ve samimi bir şekilde bağlı olanları asla yalnız bırakmıyordu. Ona konuşmama orucu tutmasını ve kucağındaki çocuğu göstermesini işaret etmişti.
Herkes şaşkın ve alaycı bir şekilde Meryem’e bakar. Olacak iş değildir. Bir bebekle konuşmak insan doğasına aykırıdır. Ama işte Meryem karşılarında ve kucağında bir bebek vardır. İnkarcıların, hainlerin, sözde dindarların alaycı bakışları altında kucaktaki masum bebek Allah’ın izniyle konuşmaya başlar;
“Bunun üzerine Meryem çocuğu gösterdi. Onlar; “Biz beşikteki bir çocukla nasıl konuşuruz?” dediler.
(Allah’ın bir mucizesi olarak İsa şöyle) dedi: “Şüphesiz ben Allah’ın kuluyum. O bana kitap verdi ve beni bir peygamber yaptı.
Beni, nerede olursam olayım mübarek kıldı. Hayatta bulunduğum müddetçe namaz kılmamı ve zekat vermemi emretti.
Beni anneme hürmetkar kıldı. Beni zorba ve isyankar yapmadı.
Doğduğum gün, öleceğim gün ve dirileceğim gün selam ve emniyet benim üzerimedir.” Meryem/ 29/ 33
İman karşılığını bulmuştu. Model insan masum Azize Meryem ak olan alnıyla geleceğin tarihinde yerini aldı. Bir kadın ve insan olarak nasıl olmamız gerektiğini en güzel şekilde gözler önüne sermiştir. Ve babasız dünyaya gelen oğlunda model olacak insanlara öğütler tarihe altın harflerle yazılmıştır:
Allah’a kulluktan asla kaçınmayacağız ve başkalarının önünde asla eğilmeyeceğiz. Yani namazlı olacağız namazlı.
Sermayenin kulu olmaktan kaçınacak ve Allah’ın verdiğini insanlarla paylaşarak Allah’a kulluğun sermaye ile nasıl gerçekleşeceğini göstereceğiz.
Ve asla kaba, katı ve nezaketsiz bir insan olmayacağız. Anneye karşı hürmet model insanın en önemli özelliği olarak tarihe not düşüldü.
Seyit Ahmet Uzun
Bir yanıt yazın