Dikab 9 sınıflar 1. Dönem 2. Yazılı sınavı çalışma soruları

Maarif modeli kapsamında Dikab 9 sınıflar 1. Dönem 2. Yazılı sınavı çalışma soruları

1-“Bu dünya hayatı ancak bir eğlence ve oyundan ibarettir. Ahiret yurduna gelince, işte gerçek hayat odur. Keşke bilselerdi.” Ankebut/64

Koyu ifadeyle anlaşılması istenen hususları 3 maddeyle yazınız.  15 puan

Dünyanın geçici olduğu   –  Ahiretin dünya hayatının anlamı olduğunu- insanların bu gerçekten uzak olduğunu.

2-Şüphesiz dünya hayatı ancak (geçici) bir yararlanmadır. Ahiret ise ebedi kalınacak yerdir.” Mümin/39

Koyu ifadeyle anlatılmak isteneni kısaca açıklayınız. 10 puan

Nasıl ki her sabahın bir akşamı varsa, her baharın bir kışı varsa her doğanın da bir ölümü vardır. Ölümlü bir dünyada sahip olduğumuz her şey sadece geçici bir menfaattir. Hiçbir cenaze konvoyunda bir nakliye aracının olmaması da bunun göstergesidir.

3-Peygamberlere imanla kitaplara iman arasındaki ilişkiyi bir örnekle açıklayınız.  10 puan

Okula başlayan her öğrenciye dersleriyle ilgili kitaplar verilmektedir. Ancak öğrencilerin bu kitapları anlayabilmesi için mutlaka bir öğretmenden ders almaları gerekmektedir. İşte kutsal kitapları anlayabilmemiz de onları bizlere tebliğ eden peygamberlerin açıklamasıyla mümkündür. Bunun için peygambere iman olmadan kitaplara iman olmaz.

4-Peygamberlerin görevlerini üç maddeyle açıklayınız.  15 puan

Tebliğ; aldıkları vahiyleri eksiksiz bir şekilde insanlara anlatmaları – Tebyin; Tebliğ ettikleri kitabı ve dinin mahiyetini insanlara açıklamaları  – Temsil; Anlattıkları dinin canlı örneği olarak insanlara rol model olmalarıdır.

5-Peygamberlere imanın önemini 3 maddeyle açıklayınız. 15 puan

Dünya ve ahiret mutluluğunun sırlarını vermeleri – Dini nasıl yaşayacağımızı gösteren bir rehber olmaları – Allah ve ahiret günü gibi metafizik dünyayla ilgili bilgi vermeleri.

6-“İki melek (insanın) sağında ve solunda oturarak yaptıklarını yazmaktadırlar.” Kaf/17   (10 puan)

Ayette bahsedilen meleklerin ismini yazarak, onlara imanın sosyal hayattaki etkilerini açıklayınız.                           

Kiramen Katibin melekleri yani yazıcı meleklerdir. İnsan yaptığı her davranışın, söylediği her sözün kayıt altına alındığını ve bir gün mutlaka hesabını vereceğine inanırsa kötü ve çirkin olan her türlü davranıştan uzaklaşır. Yani sosyal hayatın pozitif anlamda düzeltilmesine büyük bir katkısı olur.

7-“Bir şey yaratmak istediği zaman Onun yaptığı “Ol” demekten ibarettir. Hemen oluverir.” Yasin/82

Yukarıdaki ayette Allah’ın hangi özelliğinden bahsedilmektedir. Bahsedilen özelliğinin hangi sıfatıyla ilişkili olduğunu belirtiniz. 10 puan

Allah’ın yaratıcılığının sonsuzluğuna vurgu yapılmaktadır. Bu özelliğinin işaret ettiği sıfatı ise Tekvin yani yaratma sıfatıdır.

8-“İnsanlar bir tek ümmet idi. Sonra Allah, müjdeleyici ve uyarıcı olarak peygamberleri gönderdi. İnsanlar arasında, anlaşmazlığa düştükleri hususlarda hüküm vermeleri için, onlarla beraber hak yolu gösteren kitapları da gönderdi…”

Ayette ilahi kitapların gönderiliş amacını üç maddeyle belirtiniz.  15 puan

İnsanlar arasında hüküm vermek – hak yolu göstermek- İnsanların anlaşmazlıklarını gidermek

9-Mümin, Allah’ın varlığına inanmakla, O’nun zatında bulunması gereken zorunlu sıfatlara da inanmış ve aynı zamanda O’nu bütün noksanlıklardan tenzih etmiş olur….

Yukarıdaki metni cümlenin anlam akışına uygun şekilde tamamlayarak, Allah’ın varlığını anlama noktasında bir örnekle açıklayınız.

Allah zatı itibarıyla her türlü kusurdan uzaktır. Bu da O’nu eksik olarak tanımlayacak açıklamalardan uzak olduğunu belirtmektedir. Örnek bir okulda bir müdürün bulunması zorunluyken, müdür için kendisinin yetkisini yok sayacak bir düzenlemeye izin verir mi sorusu anlamsızdır. Çünkü müdür yetkili olandır. Yetkisini yok sayacak düzenlemeye izin vermesi onu müdürlükten çıkarır. Bu örnekteki gibi, Allah kendisini yok edebilir mi sorusu da anlamsızdır. Çünkü Allah yokluğu düşünülmeyen bir varlıktır. Bu şekilde Allah’ı aciz gösterecek her türlü düşünceden uzak bir inanca sahip olunmalıdır.

10-Subuti sıfatı açıklayarak tekvin sıfatının ne anlama geldiğini belirtiniz. Tekvin sıfatının subuti sıfatlar içinde oluşunu açıklayınız. 15 puan

Subuti sıfat; Allah’ta eşsiz ve sınırsız bir şekilde bulunurken insanlarda sınırlı olarak bulunan sıfatlardır. Tekvin sıfatı Allah’ın yaratıcılığını belirtmektedir. Tekvin sıfatının subuti sıfatlar içinde yer almasının sebebi ise insanlarda yaratıcılığın icat, keşif gibi var olanlardan yola çıkılarak sınırlı bir şekilde olmasındandır.

11-“Allah, iman edip iyi işler yapanların tövbesini kabul eder, lütfundan onlara, fazlasını verir. Kâfirlere gelince, onlara da çetin bir azap vardır.” Şura/ 26

Ayette vurgulanan iman esaslarının neler olduğunu yazınız.  10 puan

Allah’a iman, ahiret gününe iman.

12-İman esaslarının özelliklerini beş maddeyle yazınız.

Tevhit ilkesine dayanır- İnsan fıtratına uygundur – İman esasları açık ve anlaşılırdır – İman esasları özgür iradeyle gerçekleşen bilinçli bir tercihtir- İman esasları bir bütündür.

13-Taklidi iman, herhangi bir nakli ve akli delile dayanmaksızın kişinin içinde doğup büyüdüğü çevrenin inanç ve değerlerini taklit etmesiyle oluşan imandır.

Yukarıda verilen metinde belirtilen akli ve nakli delillerin neler olduğunu açıklayınız. 10 puan

Nakli delil; Ayet ve hadislere dayanan temeli rivayet olan delildir.   Akli delil; Aklı, mantığı, gelişen bilim ve ilmi temele alan delildir.

14-Zati sıfat nedir açıklayarak Beka sıfatının ne anlama geldiğini belirtiniz. Beka sıfatının niçin zati sıfatlardan olduğunu yazınız. 15 puan

Zati Sıfat; sadece Allah’ta bulunan ve başka varlıklarda bulunması mümkün olmayan sıfatlardır. Beka sıfatı; Allah’ın sonsuz, ölümsüz ve hiçbir şekilde yok olmayacağını belirten sıfatıdır. Beka sıfatının Zati sıfatlarda olmasının sebebi ise Allah’tan başka hiçbir varlığın ölümsüz olmayacağı içindir.

15-Ahirete imanın önemini kısaca açıklayınız. 10 puan

Ahirete iman insanın davranışlarından hesaba çekileceğini bilerek yaşaması anlamına geldiği için önemlidir. Çünkü bu şekilde insanın hayatına iki anlam katar. Birincisi, yaptığı davranışlardan hesap vereceğini bilerek davranışlarını kontrol etmesi. İkincisi, hayatına anlam vermesi.

16- Ahiret hayatının aşamalarını yazarak Mizan kavramını açıklayınız. 15 puan

Ölüm, kabir hayatı (berzah), kıyamet, basulbadelmevt, haşir, hesap, mizan, sırat

Mizan; Ceza veya mükafat gerektiren amellerin değerlendirilmesi için hesap günü kurulacak terazi.

17-Suhuf nedir açıklayarak hangi peygambere kaç sahife kutsal metin gönderilmiştir yazınız.  10 puan

Suhuf; Sayfalar, yapraklar, kitapçıklardır. Dört büyük kitabın dışında Cebrail aracılığıyla bazı peygamberlere gönderilen emirler ve bu emirleri içeren metinlerdir.

Hz. Adem    10     Hz. Şit    50     Hz. İdris   30    Hz. İbrahim 10

18-“De ki: Ben de ancak sizin gibi bir insanım. Bana ilâhınızın bir tek İlâh olduğu vahy olunuyor. Artık O’na yönelin, O’ndan mağfiret dileyin. Ortak koşanların vay haline!”

Koyu ifadeyle peygamberlerin ortak özelliklerinden (sıfatlarından) hangisi vurgulanmaktadır yazarak, açıklanan sıfatın anlamını yazınız.

Tebliğ sıfatı vurgulanmaktadır. Tebliğ; peygamberlerin Allah’tan aldıkları emirleri eksiksiz bir şekilde insanlara ulaştırmasıdır.

19-Kıssa nedir açıklayarak kuranda anlatılan kıssalardan birini örnek veriniz.  10 puan

Kur’an’ı Kerimde geçen peygamberlerin ve milletlerin hayatlarını anlatan olaylara kıssa denir. Kuranda anlatılan kıssalardan birisi de Hz. Yusuf’un hayat hikayesidir.

20-“Göklerde ve yerde kimler varsa O’na aittir. O’nun huzurunda bulunanlar, O’na ibadet hususunda kibirlenmezler ve yorulmazlar. Onlar, bıkıp usanmaksızın gece gündüz (Allah’ı) tesbih ederler.” Enbiya/ 19-20

Ayette meleklerin hangi özelliklerinden bahsedilmektedir.  15 puan

İbadetten kaçınmazlar- İbadet etmekten yorulmazlar- Her halleriyle Allah’ı tesbih ederler

21-Allah’a ibadet edin ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anne-babaya, yakın akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolda kalmışa ve sağ ellerinizin malik olduklarına güzellikle davranın.” Nisa/36

Koyu ifadede belirtilen kavram nedir yazarak kavramı açıklayınız.

Şirk kavramıdır, Şirk; Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmak, zatında ve sıfatlarında O’na denk bir takım  varlıklar olduğunu kabul etmektir.

22-“Müminler ancak, Allah anıldığı zaman yürekleri titreyen, kendilerine Allah’ın âyetleri okunduğunda imanlarını artıran ve yalnız Rablerine dayanıp güvenen kimselerdir.” Enfal/2

Ayette inananların hangi özellikleri vurgulanmaktadır?

Allah anıldığında kalpleri titrer- Kur’an onların imanlarını arttırır-Rablerine tevekkül ederler

23-“Senden önce hiçbir resûl göndermedik ki ona: “Benden başka İlâh yoktur; şu halde bana ibadet edin” diye vahyetmiş olmayalım.” Enbiya/25

Ayette belirtilen İlah ve ibadet arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

İlah eşi benzeri olmayan yaratıcı, yüce varlık, her şeyin ilk sebebi varlık nedenidir. Bu neden yaratılan varlık olan insanın, yaratan Allah’a karşı şükür içinde olmasını gerekli kılmaktadır.

24-Esmaul Husna Allah’ın en güzel isimleri anlamında bir kavramdır. Esmaul Esma’dan olan Mümin isminin ne anlama geldiğini kısaca açıklayınız.

Mümin; Emin kılan, güvene kavuşturan, kullarını tehlikelerden koruyup onların zararına olan şeyleri haber veren ve iyi kullarını azaptan uzaklaştırıp onlara haksızlık etmeyen anlamına gelen bir isimdir.

25-“Kullarım, beni senden sorarlarsa (bilsinler ki) gerçekten ben (onlara çok) yakınım. Bana dua edince dua edenin duasına cevap veririm. O halde, doğru yolu bulmaları için benim davetime uysunlar, bana iman etsinler.” Bakara/182

Ayetten yola çıkarak dua ve duanın karşılık bulmasıyla ilgili ilişkiyi açıklayınız. 10 puan

Dua kulun Allah’a yakarışı, isteği ve beklentisidir. Ancak ayetten duanın kabul şartının Allah’ın emirlerini yerine getirme ve allah2a iman etmek olduğu anlaşılmaktadır.

26-“Allah sözün en güzelini, birbiriyle uyumlu ve bıkılmadan tekrar tekrar okunan bir kitap olarak indirdi. Rablerinden korkanların, bu Kitab’ın etkisinden tüyleri ürperir, derken hem bedenleri ve hem de gönülleri Allah’ın zikrine ısınıp yumuşar.” Zümer/23

Ayette Kur’an’ın hangi özelliklerinden bahsedilmekte ve inanan insanların Kur’an’la ilişkilerinde nasıl bir kişiliğe büründükleri anlatılmaktadır?

Kur’an’ın özellikleri; Birbiriyle uyumlu ayetlerden oluştuğu ve sürekli okunmasından bıkılmamasıdır. İnananların kuranla ilişkisi sonucu kötülüklere karşı hassas bir kişiliğe bürünüp, onun etkisiyle huzur bulur.

Seyit Ahmet Uzun